sobota, 23 lutego 2013

Monitory studyjne, adaptacja akustyczna i odsłuch w domowym studio nagrań.

Monitory studyjne do domowego studia nagrań, monitory studyjne do nagrywania rapu, adaptacja akustyczna, wygłuszanie - to temat rzeka.
Każdy z nas chce pracować na najlepszym sprzęcie i w najlepszych warunkach ale nie każdego stać na taki luksus. 



Dziś postaramy się przybliżyć Wam temat odsłuchu nagrań w domowym studio.

Z odsłuchem jest jak z samochodami - rzecz gustu, każdy samochód jeździ i każde monitory grają, jeden woli jeździć samochodem sportowym inny limuzyną ale oczywiście wszyscy chcą jeździć najlepszymi samochodami. Tak samo jeśli jakiś samochód poznamy dobrze to wykręcimy nim lepszy czas na torze niż podobnym nieco lepszym autem w którym siedzimy pierwszy raz i nie wiemy kiedy hamować oraz gdzie jest limit przyczepności - jeśli do tej pory swoje miksy robiliście na domowej mini-wieży której używacie od 3 lat to nie bądźcie zdziwieni jeśli okaże się, że na świeżo kupionych monitorach zrobiliście gorszy miks - monitory też trzeba poznać i nauczyć się ich, poznać ich niedoskonałości i charakterystykę tak aby wiedzieć jak na nich miksować, żeby miks brzmiał dobrze gdzie indziej - to dotyczy zwłaszcza monitorów z niższej półki.

Kolejna rzecz to podejście do monitorów - miks nie zrobi się sam i jeśli oczekujecie, że po zakupie monitorów nagle zaczniecie robić dużo lepszą robotę to również jesteście w błędzie - monitory nie zrobią z Was realizatora, jedynie usprawnią Waszą pracę i podniosą jej poziom ale miksować trzeba się nauczyć.
Ponadto pamiętajcie, że monitory za 1800 PLN to nie "wyższa półka" - to są monitory budżetowe, oczywiście jeśli wcześniej pracowaliście na Creativie lub Logitechu za 150zł z media markt to będziecie oszołomieni jakością, jednak dobre zestawy studyjne to przynajmniej 5000PLN za parę, duże systemy dalekiego i średniego pola stosowane w profesjonalnych studiach to koszt nawet od kilkudziesięciu do kilkuset tyś PLN.

a teraz najważniejsze -  Akustyka!
Wielu osobom wydaje się, że lepiej wydać 5000 PLN na monitory i wstawić je do gołego pomieszczenia niż kupić monitory za 3000PLN a za resztę chociaż trochę przygotować nasze pomieszczenie do odsłuchu - otóż nie do końca. Pal licho jeśli w naszym pomieszczeniu jest dużo różnych mebli, kanapa, nieregularne ściany i tak się akurat trafiło, że to pomieszczenie jakoś brzmi, wtedy jeszcze można tam jakoś pracować, natomiast jeśli jest to pomieszczenie takie jak w 90% przypadków - wtedy trzeba je odpowiednio przygotować. Nie będziemy się tutaj zagłębiać w tajniki akustyki bo to temat na oddzielny artykuł, jednak postaram się w skrócie opisać o co biega.

Po pierwsze nie kupujemy pianek do "wygłuszania" na allegro za 20zł - to są pianki stosowane do zabezpieczania przedmiotów w trakcie transportu i jedynie mogą nam pogorszyć akustykę, ponadto najczęściej bardzo dobrze się palą i topią więc w przypadku pożaru efekt może być opłakany.

Po drugie - żadnych wykładzin, dywanów, styropianu i wytłoczek po jajkach - to nie działa, to że wyglądają podobnie do ustrojów akustycznych nie znaczy, że mają jakikolwiek sens.

Pojęcie "wygłuszenie studia" jest błędnie. Tak naprawdę istnieją dwa poprawne określenie w akustyce - izolacja i adaptacja. Izolacje akustyczną przeprowadzamy wtedy kiedy np. słyszymy telewizor sąsiadów a nie chcemy go słyszeć - wtedy właśnie na ściany kładzie się odpowiednie materiały i odpowiednio się je zabudowuje. Nas interesuje głównie adaptacja - to znaczy, że przystosowujemy pomieszczenie do pracy z dźwiękiem, staramy się mu nadać wyrównaną charakterystykę ( tak aby ilość "basu" i "wysokich" w pomieszczeniu była wyrównana) i umożliwić nagrywanie i odsłuch w dobrych warunkach.

Koszt profesjonalnej adaptacji akustycznej to nawet kilkaset tyś. PLN, są jednak sposoby pozwalające na poprawienie akustyki za naprawdę niewielkie pieniądze.

Załóżmy, że odłożyliście 1500 PLN na monitory studyjne. Idziemy teraz do skarbonki, wyciągamy 300PLN i zamawiamy 2 paczki wełny mineralnej o grubości 10 cm i gęstości najlepiej 80 (60-100 też będzie ok.).
Do tego materiał (tkanina) najlepiej taki który przepuszcza w miarę dobrze powietrze ale nie jest zbyt cienki - tafta z Leroy Merlin jest niezła (ok. 10-20PLN za metr), no i na koniec drewniane listewki, najlepiej najtańsze, o szerokości 10cm grubości ok 1-2cm, do tego kilka wkrętów, tacker i zszywki.

Teraz rozpakowujemy wełnę, powinniśmy mieć płaty o wymiarach 100cm x 60cm x 10 cm. Docinamy listewki tak aby tworzyły ramę na jeden płat, wełnę wkładamy w taką ramę, całość obciągamy materiałem, takerujmy i mamy gotowy - ustrój akustyczny pochłaniający - zdecydowanie skuteczniejszy od pianki i dużo tańszy od profesjonalnych ustrojów akustycznych. Sposobów wykonania i wykańczania takich ustrojów akustycznych jest wiele - znajdziecie je na innych portalach i forach. Ważne aby pracując z wełną być ubranym w grube ciuchy, rękawice i maskę na twarz, pracować w dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Wełna pyli, podrażnia skórę i drogi oddechowe dlatego też trzeba dobre pokryć ją materiałem przed wniesieniem jej do naszego pomieszczenia.

 (zdjęcie www.igsaudio.pl)

Po zrobieniu kilku takich ustrojów akustycznych należy je zamontować - najlepiej powiesić na ścianach, ew. przykleić do ścian - za monitorami studyjnymi, po bokach, z tyłu i wszędzie tam gdzie fala dźwiękowa odbija się od ścian - w internecie znajdziecie różne schematy i sposoby rozmieszczania ustrojów.

Takie ustroje, których koszt wykonania to od 100 do 300PLN, pozwoli ZDECYDOWANIE poprawić akustykę naszego pomieszczenia, oczywiście im większe pomieszczenie tym większa liczba ustrojów, ustroje te nie zlikwidują też w 100% naszych problemów ale pochłoną dźwięk z pierwszych odbić od ścian który zawsze powoduje największe zakłamania w odsłuchu - pomoże wyrównać brzmienie naszego pokoju i zniwelować problemy z basem.

Teraz dopiero możemy zamówić nasze monitory studyjne i cieszyć się pracą w dobrych warunkach. Ustroje można wykonać na tyle estetycznie, że nadają się spokojnie do powieszenia na ścianach pokoju w którym mieszkamy, śpimy i uczymy się na co dzień. Warto również powiedzieć, że tego typu ustroje są często wykorzystywane w profesjonalnych studiach nagrań.

Gdybyście chcieli coś wyjaśnić lub doprecyzować - możecie zadawać pytania w komentarzach.



3 komentarze:

  1. mam pare pytań
    Jeżeli mam pokój 4m x 3m x 2,5m (dł,szer,wys) gołe ściany chciałbym zamontować pare ustrojów jak je rozmieścić mam mikrofon akg perception 120 karte fast track II. Mój plan jest taki,aby w jednym rogu stał komputer monitory interface a w przeciwległym mikrofon.
    Jest to sensowne czy potrzebna jest kabina?
    Jeśli posiadam reflection filter czy potrzeba dodadkowo zaadaptować pomieszczenie i w jakim miejscu ustawiać mikrofon?

    OdpowiedzUsuń
  2. Witaj, nie potrzebujesz od razu budować kabiny ale rozmieszczanie stanowisk do nagrywania i do odsłuchu w rogach też nie jest dobrym pomysłem, tam najczęściej są największe problemy z niskimi częstotliwościami. Stanowisko do odsłuchu ustaw na środku szerszej ściany jeśli masz taką możliwość, mikrofon ustaw za tym stanowiskiem, przy przeciwnej ścianie, ale ustaw je tak aby komputer znajdował się z tyłu mikrofonu - dzięki temu reflexion filter i charakterystyka karodialna mikrofonu spowoduje, że dźwięki z komputera (szum) nie będzie się nagrywał na mikrofon.

    W celu poprawienia warunków odsłuchowo nagraniowych powinieneś przynajmniej częściowo zaadaptować pokój, najlepiej zacząć od pochłaniania dźwięku - możesz sam zbudować ustroje z wełny mineralnej (napisaliśmy o tym kilka postów wcześniej) lub kupić coś gotowego - tylko nie najtańszą piankę. Panele rozmieszczasz na ścianach - po bokach monitorów, za monitorami, przed monitorami, praktycznie na każdej ścianie, wszędzie tam gdzie jest pusta powierzchnia od której odbija się dźwięk z monitorów studyjnych lub z ust rapera/wokalisty. To pomoże wyrównać charakterystykę pomieszczenia, zlikwidować pogłos i dzięki temu poprawi (znacznie) warunki do nagrań i do miksowania.

    OdpowiedzUsuń
  3. A potem łowicie pyląca się wełnę w herbacie i latacie po alergologach

    OdpowiedzUsuń